Türkiye-Suriye Yuvarlak Masa Toplantısı TOBB’da gerçekleştirildi

05.08.2025 / Ankara

Türkiye-Suriye Yuvarlak Masa Toplantısı, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu’nun ev sahipliğinde, Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat ve Suriye Ekonomi ve Sanayi Bakanı Nidal eş-Şaar’ın katılımıyla TOBB İkiz Kuleler’de gerçekleştirildi.

TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, burada yaptığı konuşmada, Suriye'nin en zor döneminin geride kaldığını ve istikrarın yeniden hakim olmaya başladığını söyledi.

Karşılıklı ticaret ve yatırımlar için şartların gelişmeye başladığını bildiren Hisarcıklıoğlu, Suriye'ye ulaşım imkanlarının giderek artmaya ve çeşitlenmeye başladığını aktardı.

Hisarcıklıoğlu, iş dünyası olarak, Suriye'nin toprak bütünlüğünü öne çıkaran yaklaşımı tamamen desteklediklerine dikkati çekerek, şu ifadeleri kullandı:

"Suriye'nin ekonomik kalkınmasında özel sektörü geliştirmenin anahtar rolü olduğuna inanıyoruz. Bizim Türkiye deneyimimiz, özel sektörün gelişimi için güçlü bir oda sistemini gerektiriyor. Suriye'deki oda sisteminin yeniden inşası veya geliştirilmesi çabalarına destek vermeye hazırız. Suriye'de ekonomik toparlanmanın bir an önce başlaması siyasi istikrar için önemli, siyasi istikrar yeniden inşa süreci için gereken kaynakların sağlanmasını kolaylaştırır."

Hisarcıklıoğlu, Türkiye'de bulunan Suriyeli şirketlerin giyim, gıda, tekstil, mobilya imalatı gibi hafif sanayi işleri yaptıklarını söyledi.

Suriyeli şirket sahiplerinin tedarik zincirlerini ülkelerine doğru uzatmak istediklerini aktaran Hisarcıklıoğlu, "Türkiye-Suriye ticareti iç savaş döneminde 2,5 milyar dolardan 486 milyon dolar geriledi. Suriye'nin 2024 itibarıyla en büyük ticaret partnerinin Türkiye olmasından mutluyuz. Türk firmaları Suriye'de iş yapmak konusunda çok hevesliler, gerekli yatırım ve iş yapma altyapısının kurulması ve güvenliğin sağlanması önemlidir. Burada da Türkiye'nin sanayileşme sürecindeki deneyimlerine bakmamız lazım." diye konuştu.

- "OSB deneyimini Suriye'ye taşımak istiyoruz"

Hisarcıklıoğlu, Türkiye genelinde faaliyet gösteren 400'e yakın OSB'de 2,7 milyon kişinin istihdam edildiğini belirtti.

Türkiye'nin, OSB modeli sayesinde sanayi ülkesi olduğuna dikkati çeken Hisarcıklıoğlu, şunları kaydetti: "Bu deneyimi Suriye'ye taşımak istiyoruz. Suriye'de kısa süre içinde güvenliği sağlanmış, altyapısı tamamlanmış sanayi bölgeleri oluşturulması mümkündür. Biz Suriye'de sanayi bölgesi kurulması için gerekli olan yasal altyapı, mevzuat çalışmaları dahil her türlü desteği de sağlamaya hazırız. Öte yandan, ülkelerimiz arasındaki ticaretin gelişme perspektifini göz önünde tutarsak halen var olan Cilvegözü Sınır Kapısı'nın kısa sürede yetersiz kalacağını düşünüyorum. Mutlaka yeni sınır kapılarını gündemimize almamız gerekir."

-Ticaret Bakanı Bolat

Ticaret Bakanı Ömer Bolat da Suriye'nin, halkının çalışkanlığı ve üretkenliği sayesinde yeniden kalkınacak güce sahip olduğunu ifade ederek, sanayiden tarıma, imalattan hizmet sektörüne kadar birçok alanda bu ruhun etkisini çok yakında daha da güçlü hissedeceklerini söyledi.

Söz konusu ayağa kalkma, yeniden inşa ve üretme sürecinde, Türkiye'nin en güçlü katkılar sunmaya hazır olduğunu vurgulayan Bolat, bu kapsamda, Türk firmalarının imalattan altyapıya, bankacılıktan inşaata kadar sahip olduğu yetkinlik ve deneyimlerle Suriye'de öncülük edeceğine inandıklarını belirtti.

Bolat, bu kapsamda, geçen ay Suriye'yi ziyaret eden TOBB heyetinin gerçekleştirdiği verimli temasların son derece önemli olduğuna işaret ederek, şu değerlendirmede bulundu: "Karşılıklı olarak gerçekleşen bu ziyaretler ve yapılacak anlaşmalar, hem ülkemizin karşılıklı fayda temelinde güçlü ticaret ve yatırım ilişkilerini geliştirmesine vesile olacak hem de ticaret ve sanayi odalarının kurumsal altyapılarının güçlendirilmesi için çok önemli bir adım olacaktır."

Bolat, iki ülke arasında enerji alanında geçen hafta atılan adımın önemine de dikkati çekerek, günlük 6 milyon metreküp gaz taşıma kapasitesine sahip Türkiye-Suriye Doğalgaz Boru Hattı'nın 5 milyon hanenin elektrik ihtiyacını karşılayacağını, ilerleyen dönemde de gerçekleştirilecek ortak enerji ve elektrik santralleri projeleriyle tüm dünyaya emsal teşkil edecek işbirliğinin geliştirileceğine inandıklarını sözlerine ekledi.

-Suriye Ekonomi ve Sanayi Bakanı Şaar

Suriye Ekonomi ve Sanayi Bakanı Nidal Şaar ise Türkiye ile karşılıklı saygıya ve ihlasa dayanan ilişkileri devam ettireceklerini ve kaderin bunu gerektirdiğini belirterek şunları söyledi: "Hiçbir devlet, Türkiye ve Suriye'nin birbirleri için yaptıklarından fazlasını yapamayacaktır. Biz önümüzdeki kuşaklar için bunu gerçekleştirmeliyiz. Her şeyde ortaklık sağlanmalı. Kültürel, sosyal, ekonomik, sanayi ve üretim alanlarına kadar uzanmalıyız. Türkiye'nin tecrübesi bizim için mucize diye nitelendirdiğimiz bir tecrübedir."

Şaar, farklı ülkelerin başarılarından bahsedilse de Türkiye'nin gerçekleştirdiklerinin daha fazla olduğunu vurgulayarak, "Türkiye, 20 yıl içerisinde dünyadaki en büyük ekonomilerden birine dönüştü ve bu kolay değil." dedi.

Ülkesinin Türkiye'yi gerçekten bir örnek olarak gördüğünü kaydeden Şaar, ortak olmak istediklerini dile getirdi.

Şaar, küçük ve orta ölçekli şirketlerden başlayıp büyük projelere geçeceklerini anlatarak, "Biz Türk ekonomisine ve Türk iş insanlarına güveniyoruz. Özellikle de yatırım alanındaki tecrübelerine güveniyoruz." ifadelerini kullandı.

İki ülkenin ortak sınıra sahip olduğuna ve bundan yararlanılması gerektiğine dikkati çeken Şaar, Suriye'nin şu anda Türk yatırımcılar için hazırlık yaptığının altını çizdi.

Şaar, Türkiye'nin Suriye'de fabrikalar kurmasını ve Suriye üzerinden sanayi ürünlerini ihraç etmesini umduklarını aktararak, üretim için gerekli bazı ürünlerin halihazırda mevcut olduğunu dile getirdi.

Türk tarafının da yatırımlar için şüphesiz ki kendileri için gerçek bir itici güç oluşturacağını vurgulayan Şaar, Türkiye'deki organize sanayi bölgelerini ziyaret edeceklerini, tecrübelerinden ve başarılı örneklerden faydalanacaklarını belirtti.

-Şam Ticaret Odası Başkanı İsam el-Grivati

Şam Ticaret Odası Başkanı İsam el-Grivati de ticaretin her zaman dostluk için önemli bir yol olduğuna işaret ederek, Suriye ile Türkiye arasında tarihi, coğrafi, dini ve birçok alanda bağlar bulunduğunu ifade etti.

Grivati, Suriye ile Türkiye arasındaki ekonomik ilişkilerde bugünkü toplantıların dönüm noktası oluşturulabileceğini belirterek, iki ülkenin sadece sınır ve komşuluk ilişkileriyle bağlanmadığını, iktisadi bir geçiş bulunduğunu da söyledi.

Karşılıklı çıkarlar ve ortak stratejik ekonomi politikalarıyla yeni bir aşamaya geçmek üzere olduklarını kaydeden Grivati, geçen uzun ve zorlu yıllardan sonra ikili işbirliğini geliştirecek her adımı desteklediklerini dile getirdi.

(A.A.)